Hükümet iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek, çalışanların çalışma hayatını korumak için 29 haziran  2012 yılında çıkardığı  6331 Sayılı yasanın en kritik maddelerinin uygulamasını 2019 seçimleri sonrasına erteledi.

Türkiye de meydana gelen iş kazası oranına  bakıldığında 1-5 çalışanı olan olan küçük işletmeler tüm iş kazalarının %50 ye yakınını meydana getirmektedir. Bu işletmelerin çoğunluğu da az tehlikeli işyerlerinde olmaktadır. Çok fazla değil bundan bir yıl kadar önce meydana gelen YURT FACİASI az tehlikeli işyeri kapsamında yer almaktadır. Bu gibi yerlerin risk analizi acil eylem planları yapılmamaktadır. Bu yurda iş güvenliği uzmanı gönderilmiş olsaydı o acil çıkış kapısı kilitli olur muydu acaba?  Zaten bir iş güvenliği uzmanının  ilk bakacağı yerlerin başında Acil çıkış kapıları ve uyarı levhaları, Yangın Tüpleri, Elektrik panosu, merdivenler gelmektedir.Kaybedilen onca can için değer miydi yasanın ertelenmesi? Kimde bu ölen canların vebali?

6331 Sayılı yasanın ertelenme tarihlerine bir bakın. Tüm ertelemeler yakın zamanda gerçekleşecek olan bir seçimden dolayıdır.

2020 ye ertelenmesinin sebebi de 2019 da yapılacak seçimdir. Şunu net söyleyebilirim ki 2019 dan sonraki 4 yıl içerisinde herhangi bir başka seçim olmaz ise yasa yürürlüğe girer. Seçim varsa yasa yine ertelenecektir.

Takmışız inşaatlara. Evet inşaatlarda iş kazası oranı çok yüksek ve genel de ölümle sonuçlanıyor lakin hiç birimiz az tehlikeli işyerlerinde meydana gelen kazaları görmüyoruz.

Bu yasayı çıkardık da takip ediyor muyuz? Yüklemişiz tüm sorumluluğu İş Güvenliği Uzmanına hadi bakalım engelle kazaları. Sen Bakanlık olarak denetleme yapmaz isen iş güvenliği uzmanı ne yapsın? İşveren; nasıl olsa denetleyen yok neden boşuna çalışanlara kişisel koruyucu donanım alıp masrafa gireyim diye düşünmekte. Haksız mı? Kaç tane müteahhitimiz üniversite mezunu ki düşünsün?

C Sınıfları tehlikeli sınıfa bakabilir. ne zamana kadar?

– 2016, olmadı 2017 ye kadar. O da olmadı şunu 2018 yapalım. B sınıflarını da 2019 yapalım. Hah şimdi tam oldu(mu). Sıkıntı yok nasıl olsa bir şey olursa yine erteleriz.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası üçüncü  kez  erteleniyor. Daha önce 1 Temmuz 2016 ve 1 Temmuz 2017’de hayata geçmesi öngörülen yasanın en kritik maddelerinin uygulanması 7 Temmuz 2020 yılına ertelendi. Hükümetin bu sefer 3 yıl gibi uzun bir erteleme süresi belirlemesinde 2019 yılında yapılacak çifte seçim etkili oldu. Son dönemde 2019 seçimini olumsuz etkileyebilecek düzenlemelerin seçim sonrasına ertelenmesi dikkat çekiyor.

İş kazalarının önlenmesi ve işçi sağlığının korunmasına yönelik düzenlemenin toplamda 8 yıl gibi rekor düzeyde ertelenmesinin önünü açan madde, zeytinlik alanları riske atan üretim reformu tasarısının içine son dakika önergesiyle eklendi. İşveren örgütü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) isteğiyle torba tasarıya monte edildiği belirtilen yeni maddeyle iş güvenliğine ilişkin iki önemli konuda geri adım atılmış oldu.
Hükümetin 2012 yılında çıkardığı iş güvenliği yasasına göre, 10’dan az işçi çalıştıran muhasebeci, emlakçı, avukat, bakkal, manav gibi az tehlikeli iş kolundaki işverenler, önümüzdeki 7 Temmuz 2017 tarihine kadar iş güvenliği ve iş sağlığı alanında üniversitelerden eğitim alarak, iş güvenliği konusunda uzmanlaşacaklardı. Böylece, bu küçük dükkan ve işletmeler, sahibi oldukları işyerlerini, çalıştırdıkları işçiler için güvenli bir alana dönüştürecekler, bu sayede iş kazaları önlenmiş olacaktı. 10’dan fazla 50’den az işçi çalıştıran az tehlikeli işletmeler ise aynı tarihe kadar işyerinde güvenliği ve sağlık koşullarını sağlaması için, birer adet iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimiyle anlaşacaktı. Hükümet, temmuz ayında başlayacak bu uygulamayı 3 yıl sonrasına, yani 7 Temmuz 2020’ye erteledi.

1 İŞÇİ DE 50 İŞÇİ DE AYNI
2012 yılında çıkarılan yasadaki ikinci geri adım ise, 10’dan fazla 50’den az işçi çalıştıran işyerlerine sağlanan avantajla gerçekleşti. Eklenen maddeye göre, 50’den az işçi çalıştıran bu işletmeler de tıpkı 10’dan az işçi çalıştıran küçük dükkan ve büro sahipleri gibi işyerlerinde ki iş güvenliği ve işçi sağlığını, dışarıdan uzmana yaptırmayacak, kendi alacağı eğitimle kendisi sağlayacak. Dilerlerse bu görevi, zaten çalıştırdıkları bir işçiyle de yürütebilecekler.

500 LİRALIK MALİYETTEN KURTULACAKLAR
İki madde de  TBMM Genel Kurulun’da da kabul edildi. 10 ve daha az işçi çalıştıran esnaf ve meslek sahipleriyle, 50’den az işçi çalıştıran küçük işletmelerin sahipleri, çalıştırdıkları işçiler için hayati önem taşıyan iş güvenliği konusunda 2020 yılına kadar hiçbir eğitime ihtiyaç duymayacaklar.
Halen Türkiye’de yaklaşık 10 ve daha az işçi çalıştıran yaklaşık 1 milyon dükkan ve büro sahibi, 50 ve daha az işçi çalıştıran da yaklaşık 100 bin küçük işletme bulunuyor. Sayıları 1.1 milyonu bulan bu işletmelerde ise yaklaşık 5 milyon işçi çalışıyor. Yapılacak değişiklikle yaklaşık işçi başına 50 liralık maliyetten kurtulacakları için 1.1 milyon patrona müjde olurken, hayatları tehlikeye giren 5 milyon işçi için ciddi risk oluşturacak.

Dip Not: Ertelemenin işverenlere müjde olarak sunulmasını da hala anlayabilmiş değilim.